YBM Gelişim Seviyeleri (LOD)

Yapı Bilgi Modellemesi Gelişim Seviyeleri (LOD)

YBM Gelişim Seviyeleri (LOD) nedir ?

İnşaatta YBM kullanıldığında, ayrıntı seviyesi geniş bir geometrik gösterimden doğru bir inşa modeline kadar değişmektedir. Bununla birlikte, bina modelinin bazı unsurları daha hızlı bir şekilde geliştirilmektedir. Ayrıca özel yapım bileşenlerin ek imalat detaylarına ihtiyacı vardır. Gelişim Seviyeleri (LOD) çerçevesi, bir YBM öğesinin ne kadar geliştirildiğini belirtmek için kullanılmakta ve bu, iletişim ve koordinasyona yardımcı olmaktadır.

“Ayrıntı Seviyesi” terimi de kullanılır, ancak yanıltıcı olabilmektedir. Örneğin, yüksek düzeyde görsel ayrıntıya sahip ancak teknik özellikleri olmayan bir model hala ön hazırlık niteliğindedir. Hem görsel hem de görsel olmayan bilgilerle ilişkilendirildiği için “Gelişim Seviyesi” tercih edilmektedir.

Daha önce belirtildiği gibi, LOD tüm proje için değil, belirli bina sistemleri ve bileşenleri için geçerlidir. Tasarım ekipleri işbirliği yaptığında, LOD, tasarımın hangi alanlarının inşaat dokümantasyonu aşamasına zaten ulaştığını belirtilmektedir.

“Tamamlanmış” bir modelin tanımı, onu kimin ve hangi amaçla kullandığına bağlı olarak değişmektedir. İnşaat Dokümantasyonu (LOD 350), inşaata başlamaları için gerekli tüm bilgileri sağladığı için müteahhitler tarafından “eksiksiz” olarak kabul edilebilmektedir. Bununla birlikte, müşteri için sadece bir As-Built modeli (LOD 500) tamamlanmış bir binayı temsil etmektedir.

LOD yükseldikçe, YBM öğelerindeki ayrıntı düzeyi ve bilgi artar. Her bir LOD aşamasındaki yapı bileşenlerinin özellikleri aşağıda belirtilmektedir.

LOD 100 – Ön Tasarım

Yapı öğeleri, semboller gibi fiziksel bilgilerden yoksun genel yer tutucularla temsil edilmektedir. Diğer bir deyişle, bir LOD 100 elemanı boyutlar, şekiller ve tam konumlar gibi özellikleri göstermemektedir. LOD 100 elemanları hakkında genel bilgiler diğer bileşenlerden elde edilebilmekte, ancak bu aşamada bir yaklaşım olarak kabul edilmektedir.

LOD 200- Şematik Tasarım

LOD 200 öğeleri, yaklaşık özellikler (boyutlar, şekiller, konumlar vb.) ile sahip yer tutucular kullanılması dolayısıyla LOD 100’den daha karmaşıktır. LOD 200 öğeleri, bunlarla ilişkili geometrik olmayan bilgilere de sahip olmaktadır. Bazı LOD 200 öğeleri tanınabilir şekillere sahiptir, ancak diğerleri yalnızca işgal edilen hacimleri temsil eden genel şekillere sahiptir. Bu geliştirme düzeyinde tüm bilgiler hala yaklaşıktır.

LOD 300- Tasarım Geliştirme

LOD 300 öğeleri, LOD 200 gibi grafik temsillerdir, ancak geometrileri ve fiziksel özellikleri bu aşamada doğrudur. Diğer bir deyişle LOD 300 modellerinin içerdiği bilgiler inşaat aşamasında kullanılabilmektedir.

LOD 350- İnşaat Dokümantasyonu

LOD 350 öğeleri, LOD 300 ile aynı bilgileri içerir, ancak aynı zamanda destekler ve bağlantılar gibi diğer bina bileşenleri ile arayüzler de içerir. Bir LOD 350 modeli, bileşenin kendisinin nasıl kurulacağını ve diğer bina sistemleriyle nasıl etkileşime girdiğini göstermektedir.

LOD 400-İnşaat Aşaması

LOD 400 elemanları imalat ve montaj detaylarını içermektedir. Başka bir deyişle, LOD 400 elemanlarının içerdiği ayrıntılar ve bilgiler, temsil edilen bileşenleri üretmek için tedarikçiler tarafından kullanılmaktadır.

LOD 500- As-Built

LOD 500 modelleri, inşaattan sonra sahada doğrulanmış yapı elemanlarının doğru temsilleridir. LOD 500 elemanları mevcut kurulumu temsil ettiğinden, tesis yöneticileri bunları işletim ve bakım için referans olarak kullanmaktadır.

LOD 100 seviyesinde çelik kolon kutu halinde temsil edilmiş, LOD 200 seviyesinde yaklaşık yeri ve kesitin formu belirtilmektedir. LOD 300 seviyesine çıkıldığında ise kesin form ve konumu gösterilmektedir. LOD 350 seviyesinde ankraj plakası ve ankraj çubukları eklenmektedir. LOD 400 seviyesinde, LOD 350 seviyesinde eklenen ankraj plakası ve ankraj çubukları detaylandırılmıştır. LOD 500 seviyesi, inşa edildiği haliyle ve yapılmış değişikliklerle model elemanının gözden geçirilerek modellenmiş halini yansıttığı için belirtilmemiştir.

Makalenin kaynağı lisans tezimdir. Buraya tıklayarak Yapı Bilgi Modellemesini açıkladığım makaleye gidebilirsiniz.