Yapı Bilgi Modellemesi Boyutları

Yapı Bilgi Modellemesi boyutları nelerdir ?

YBM’nin her biri farklı amaçlara sahip toplam 7 adet boyutu bulunmaktadır. Bu boyutlar; en, boy ve derinlik algılarını içeren 3 boyutlu görselleştirme ile birlikte proje maliyeti, zaman planlaması, projenin sürdürülebilirliği ve yaşam döngüsü kapsamında tesis yönetimi konuları ile ilişkilidir. Aşağıda bu boyutlara ait detaylı açıklamalar bulunmaktadır:

3D-Geometri Boyutu

3D, bir yapıda 3 farklı coğrafi boyutu (x, y, z) temsil eder. Bu yetenekler, paydaşların bir yapının yapısını proje başlamadan önce 3 boyutlu olarak görselleştirmeye yardımcı olmaktadır. 3D YBM, tüm paydaşların modelleme ile işbirliği yapmasına ve tipik yapısal problemleri çözmesine olanak sağlamaktadır. Ayrıca, her şeyi belli bir noktada depo etme imkanı sağlayarak gelecekteki bir aşamada oluşacak problemleri çözme imkanı tanımaktadır. Bu bağlamda 3D’nin faydaları şu şekilde sıralanabilir:

Tüm projenin 3 boyutlu görselleştirilmesi
Kolaylaştırılmış iletişim ve tasarım beklentilerinin paylaşımını sağlar.
Uzmanlık alanlarına bakılmaksızın birden çok ekip arasında kolay işbirliği
En başından itibaren tam şeffaflık nedeniyle azaltılmış yeniden çalışma ve revizyon örnekleri.

4D-Süre, Zaman Çizelgesi, Planlama Boyutu

4D, 3D boyutuna zaman ekleyerek şantiyenin planlanmasıyla ilgilidir. Verilerin planlanması, projenin tamamlanması için ne kadar zaman gerekeceğine ve projenin zaman içinde nasıl gelişeceğinin ana hatlarını çizmeye yardımcı olmaktadır. Bu bilgiler ile kurulum veya inşaat için geçen süre, projeyi çalışır hale getirmek için gereken süre, çeşitli bileşenlerin kurulum sırası ve diğer planlama bilgileri hakkında ayrıntılı bilgi sağlayabilmektedir. Sahadaki faaliyetlerin planlanması için bir araçtır. Şantiye durumuyla ilgili bilgileri sorunsuz bir şekilde yöneterek ve tüm yaşam döngüsü boyunca gerçekleştirilen değişikliklerin etkisini görselleştirerek erken çatışma tespitine yardımcı olmaktadır. Bu bağlamda 4D’nin faydaları şu şekilde sıralanabilir:

İyileştirilmiş şantiye planlaması ve zamanlaması optimizasyonu
Mimarlar, yükleniciler ve şantiye ekipleri arasında sorunsuz koordinasyon
Her inşaat aşamasında sonraki adımlar açısından daha iyi hazırlıklı olma
Maliyetli gecikmelerden kaçınmaya yardımcı olan zaman çizelgesi beklentileriyle ilgili gelişmiş bilgi paylaşımı
Tüm planın belirli zaman çizelgeleri ile dokümantasyonu sayesinde gelişmiş güvenlik ve verimlilik.S

5D-Maliyet Tahmini, Analiz ve Bütçe Takibi Boyutu

5D YBM, maliyet tahmininin ve bütçe analizinin projenin başından itibaren gerekli olan projelerde kullanışlıdır. Maliyetin bir proje için ne kadar önemli olduğunu söylemeye gerek yoktur. 5D YBM, proje destekçilerinin ve proje sahiplerinin, proje faaliyetleri ile zaman içerisinde ortaya çıkacak olan maliyetleri analiz etmelerini sağlamaktadır. Kapsam, malzeme, insan gücü veya ekipman gereksinimlerindeki değişikliklerle birlikte bütçe gereksinimlerinin doğru bir şekilde tahmin edilmesine yardımcı olmaktadır. 5D YBM ile, bir senaryo ile ilişkili maliyetler kolayca çıkarılabilir ve yol boyunca değişiklikler için de hesaba katılmaktadır. Bu bağlamda 5D’nin faydaları şu şekilde sıralanabilir:

Maliyetlerdeki değişikliklerle ilgili bildirimle birlikte 3 boyutlu gerçek zamanlı maliyet görselleştirme
Bir projeyle ilişkili bileşenler / sistem / ekipman için otomatik sayım
Zaman içinde öngörülen ve gerçekleşen harcamalarla basitleştirilmiş maliyet analizi ve bütçe analizi
Düzenli maliyet raporlama ve bütçeleme sayesinde bütçe kesintisinin en aza indirilmesi.

6D-Sürdürülebilirlik & Enerji Verimliliği Boyutu

6D YBM, bir binanın enerji tüketiminin analiz edilmesine yardımcı olmaktadır ve ilk tasarım aşamalarında enerji tahminleri ile ortaya çıkmaktadır. Bir yapının çeşitli yaşam aşamalarını hesaba katan 6D YBM, enerji tüketimi gereksinimlerinin doğru tahminini sağlar. Bu yaklaşım, bir varlığın tüm maliyeti ve paranın sürdürülebilirlik ve maliyet verimliliği elde etmek için nasıl harcanması gerektiği hakkında bir fikir edinmeye yardımcı olmaktadır. Bu bağlamda 6D’nin faydaları şu şekilde sıralanabilir:

Uzun vadede daha az enerji tüketimi
Tasarım sürecinde bileşen kurulumuyla ilgili daha hızlı ve daha doğru karar verme
Tüm yaşam döngüsü boyunca ekonomik ve operasyonel yönlere ilişkin bir kararın ayrıntılı analizi ve etkisi.

7D-Tüm Yaşam Döngüsü İçin Bütünsel Tesis Yönetimi Boyutu

7D YBM, yapı yöneticileri ve sahipleri tarafından gerçekleştirilen operasyonlar ve tesis yönetimi ile ilgilidir. Boyut, gelecekteki bir aşamada kullanılacak durumu, bakım / çalıştırma kılavuzları, garanti bilgileri, teknik özellikler vb. gibi önemli varlık verilerini izlemek için kullanılmaktadır. Tesis yönetimi süreciyle ilgili her şeyin bina bilgi modeli içinde tek bir yerde toplandığı benzersiz bir yaklaşımdır. Böyle bir taktik, bir projenin tüm yaşam döngüsü boyunca hizmet sunumunun kalitesini iyileştirmektedir. Gelecekteki bir tarihte tesis yönetimi ve operasyonlarının desteklenmesine yardımcı olabilecek ayrıntılı bilgiler içerdiğinden entegre YBM olarak da bilinmektedir. Bu, temelde bir bileşenin üreticisi, kurulum tarihi, bakım programı, en iyi performans için yapılandırma ayrıntıları, enerji gereksinimi ve hizmet dışı bırakma bilgileri hakkındaki bilgileri içermektedir. Bu bağlamda 7D’nin faydaları şu şekilde sıralanabilir:

Tasarım aşamasından yıkıma kadar optimize edilmiş varlık ve tesis yönetimi
Bir binanın tüm ömrü boyunca herhangi bir zamanda basitleştirilmiş ve kolay parça değişimi ve onarım
Yükleniciler ve alt yükleniciler için kolaylaştırılmış bakım süreci
Devir tesliminden sonra binanın veya yapının daha iyi operasyonel yönetimi.

Makale kaynağı kendi lisans tezimdir. YBM gelişim süreçlerini anlattığım yazıma buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Yapı Bilgi Modellemesi Boyutları